Süsleme sanatları, geleneksel sanatlar içinde eşyaya estetik boyut kazandıran önemli sanatlar arasındadır. Ajur bir süsleme sanatı tekniği olarak seramik, dokuma, ahşap ve kuyumculuk başta olmak üzere uzun yıllar boyunca çok çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Ajur tekniği, bir delme veya kesme işlemi olduğu için bu sanata, kesme/delik işi adı da verilmektedir. Ajurun kuyumculuktaki örneklerini veren yerlerden birisi de Erzurum’dur. Erzurum’da özellikle Oltu taşı ile yapılan kuyumculukta ajur tekniği de sıklıkla kullanılmaktadır. Ajurun kuyumculukta kullanımına, bir takı tasarımı olarak işleme ve yapım tekniklerine ağırlık veren bu makale nitel bir çalışmadır ve betimsel analize dayalıdır. Çalışmada ajurun tarihten günümüze kadar kullanım alanları açıklanmış ve Erzurum kesme ajura dair kavramsal bilgilere yer verilmiştir. Erzurumlu ajur ustalarından Zarif Özmen’le 15 Temmuz 2009 tarihinde yaptığımız atölye çalışması sonucu ajurlu takıların yapım ve işleme teknikleri makalenin içerisinde görsellerle birlikte verilmiştir. Ayrıca bu çalışma, ajurun kuyumculukta kullanımına dair tarihsel bir analiz sunarak ve bu sanatın kullanım tekniklerini ve örneklerini açımlayarak geleneksel el sanatlarının gelecek nesillere taşınması adına bilimsel bir çaba da gütmektedir. Sonuç olarak bu çalışmanın hem kültürel çalışmalara hem de geleneksel el sanatlarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ajur, Erzurum, süsleme sanatı, kuyumculuk, kültürel miras