Kalemişi Dergisi
www.kalemisidergisi.com
Cilt 5, Sayı 9   Bahar 2017  (ISSN: 2148-046X, E-ISSN: )
Lale AVŞAR

NO Makale Adı
1489753055 TÜRK-İSLAM SANATLARI TARİHİNDE BAZI YANLIŞ VARSAYIMLAR

Erken İslam Seramik sanatı ve özellikle Selçuklu Öncesi Dönem Türk sanatı etkileri açısından genellikle ele alınmamaktadır. Bu durum Sanat Tarihi biliminde yerleşmiş olan geleneksel varsayıma dayanmaktadır. Buna göre İslam seramik sanatı Sasani İran ve Hıristiyan Bizans kaynaklarına dayanarak ortaya çıkmış ve gelişmiş, zamanla kültürel ve ticari ilişkiler sonucu Çin seramik sanatı ve özellikle Çin porselenlerine duyulan özenti yeni etken kaynağının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Abbasi Dönemi Samarra seramikleri üzerine yapmış olduğumuz incelemeler ise Türk sanatı etkilerinin bu çağdan itibaren açık bir şekilde kendini gösterdiğini ortaya koymuştur. İlk önce beyaz opak sırlı ve lüsterli seramiklerde karşımıza çıkan bu etkiler kompozisyon düzenlemelerde, insan ve canlı betimlemelerinde, giyim-kuşamda, oturuş tarzında, elde tutulan nesnelerde ve bazı diğer ayrıntılarda mevcuttur. Bu kadar belirgin olan söz konusu etkilerin neden şimdiye kadar fark edilmediği sorusu ise araştırma konunun felsefi yönünü öne çıkararak bazı kavramsal problemlerin varlığını da gündeme getirmiştir. Araştırmada bu konu geniş açıdan ele alınarak yanlış yerleşmiş olduğuna inandığımız düşünceler sırayla tanımlanmağa çalışılmıştır. Burada güdülen amaç belli varsayımları gündeme getirerek yeniden değerlendirmelere tabi tutmak ve doğruluk oranlarını gözden geçirmektir.

Anahtar Kelimeler: İslam seramik sanatı, Türk sanatı etkileri, Yanlış varsayımlar.